วันศุกร์ ๑๘ มีนาคม ๒๕๖๕ เวลา ๐๘.๔๕ น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจ ณ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลเขาหินซ้อน อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา ในการนี้ พลอากาศเอก ชลิต พุกผาสุข องคมนตรี นายจรัลธาดา กรรณสูต องคมนตรี นายลลิต ถนอมสิงห์ เลขาธิการ กปร. พร้อมด้วยผู้บริหารจากหน่วยงานร่วมสนองพระราชดำริ และเจ้าหน้าที่เฝ้าฯ รับเสด็จ
จากนั้นเสด็จฯ ไปยังห้องภูมิใจภักดิ์ การนี้นายลลิต ถนอมสิงห์ กราบบังคมทูลถวายรายงานการดำเนินงานสนองพระราชดำริ นางสาวเกษร จำปา ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนฯ กราบบังคมทูลรายงานการสนองพระราชดำริตลอดระยะเวลา ๔๓ ปี ที่น้อมนำแนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มาพัฒนาในด้านต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง ทั้งการพัฒนาดิน แหล่งน้ำ ป่าไม้ การพัฒนาอาชีพให้แก่ราษฎร
ต่อมาประทับรถรางพระที่นั่งไปทอดพระเนตรการดำเนินงานและผลสัมฤทธิ์ จำนวน ๑๐ กิจกรรม ได้แก่ การจัดการเรียนการสอนอาชีวศึกษาเพื่อการพัฒนาชนบท และทรงรับฟังรายงานการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนแบบบูรณาการ การจัดการเรียนการสอนอาชีวศึกษาเพื่อการพัฒนาชนบท การสาธิตงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชกล้วยไม้ป่า การนำเทคโนโลยีโรงเรือนอัจฉริยะมาใช้ในการเกษตรรองรับการเป็นเกษตรกรยุคใหม่ ของนักศึกษาวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีฉะเชิงเทรา
ทอดพระเนตรการดำเนินงานขยายผลองค์ความรู้สู่เกษตรกร ผลิตภัณฑ์ร้านพวงคราม กลุ่มผลิตสินค้าเกษตรของเกษตรกรหมู่บ้านรอบศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนฯ โอกาสนี้ทรงวาดลายเส้นลงบนพื้นผ้า
ทอดพระเนตรการดำเนินงานฟื้นฟูป่าเขาหินซ้อน ทรงรับฟังรายงานเกี่ยวกับความหลากหลายทางชีวภาพในศูนย์ฯ การปลูกชะมาง การแปรรูป และสวนรุกขชาติสมเด็จพระปิ่นเกล้าในงานส่งเสริมการปลูกป่า และทอดพระเนตรต้นศรีมหาโพธิ์ที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงปลูกเมื่อปี ๒๕๒๓ และต้นกัลปพฤกษ์ที่ทรงปลูกเมื่อปี ๒๕๒๓
ทอดพระเนตรการดำเนินงานด้านประมง ทรงรับฟังรายงานการเพาะเลี้ยงกบและปลากินพืช จากนั้นทรงปล่อยพันธุ์ปลากินพืช ๖ ชนิด จำนวน ๖๗,๐๐๐ ตัว ลงสู่อ่างเก็บน้ำห้วยเจ๊ก ทรงรับฟังรายงานสถานการณ์น้ำ การใช้น้ำ และการบริหารจัดการน้ำในลุ่มน้ำโจน จากนายประพิศ จันทร์มา อธิบดีกรมชลประทาน การนี้ทรงปลูกต้นตานหก และทรงรับฟังรายงานสภาพทรัพยากรดินตามการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน แนวทางการปรับปรุงดินด้วยนวัตรกรรมการพัฒนาที่ดิน การพัฒนารูปแบบเพื่อต่อยอดงานขยายผลองค์ความรู้สู่เกษตรกร
ทอดพระเนตรการดำเนินงานส่งเสริมสหกรณ์ และทรงรับฟังรายงานการดำเนินงานของโรงสีขาวชุมชน โรงสีข้าวพระราชทาน และการรวมกลุ่มสหกรณ์ ทอดพระเนตรสาธิตการทำผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร และทรงรับฟังรายงานการดำเนินงานส่งเสริมและพัฒนาอาชีพและการเกษตร การส่งเสริมศิลปาชีพเพื่อเสริมรายได้ชุมชน ทอดพระเนตรแปลงดินอัจฉริยะ ทรงรับฟังรายงานผลการดำเนินงานเกษตรทฤษฎีใหม่ การจัดการดิน น้ำ พืช ในแปลงสาธิตการอนุรักษ์ดินและน้ำร่วมกับการปลูกพืชหมุนเวียน จากนั้นทรงเปิดน้ำด้วยเทคโนโลยีใหม่
ทอดพระเนตรการดำเนินงานด้านปศุสัตว์ และทรงรับฟังรายงานการเลี้ยงและขยายพันธุ์ไก่เขาหินซ้อน เป็ดปากน้ำ แพะพันธุ์แบล็คเบงกอล การขยายผลสู่โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนและเกษตรกร การนี้ทรงป้อนนมแพะ พร้อมกันนี้ได้พระราชทานชื่อแพะเพศผู้จำนวน ๑ ตัว " ศิลาซ้อน"
จากนั้นทรงรับฟังรายงานการขยายผลการเพาะเห็ดเศรษฐกิจสู่ชุมชน การขยายผลเรื่องปุ๋ยชีวภาพและชีวภัณฑ์สู่เกษตรกรเพื่อผลิตผักอินทรีย์
จากการดำเนินงานของศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนฯ ตามแนวพระราชดำริ ส่งผลสัมฤทธิ์โดยขยายผลความรู้ ไปสู่เกษตรกรพื้นที่รอบศูนย์ฯ จำนวน ๔๓ หมู่บ้าน รวม ๑๔,๗๕๔ ครัวเรือน สามารถนำเกษตรกรที่ประสบความสำเร็จจัดตั้งเป็นศูนย์เรียนรู้เพื่อทำหน้าที่เป็นเครื่อข่ายขยายองค์ความรู้ไปยังพื้นที่ต่าง ๆ รวม ๑๔ แห่ง และจัดจั้งกลุ่มอาชีพ ๒๐ กลุ่ม ผลจากการพัฒนาอาชีพทำให้เกษตรกรรอบศูนย์มีรายได้เฉลี่ยปีละ ๖๐,๐๐๐ บาทต่อคน นอกจากนี้ยังส่งเสริมความรู้ไปสู่เด็กและเยาวชนในโรงเรียนและโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนในพื้นที่จังหวัดฉะเชิงเทรา และจังหวัดสระแก้ว รวม ๓๔ แห่ง
นอกจากนี้ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ศูนย์ได้ให้การช่วยเหลือในการนำผลผลิตและผลิตภัณฑ์จากเกษตรกรในหมู่บ้านรอบศูนย์ฯ มาจำหน่ายหน้าร้านและในรูปแบบออนไลน์ สั่งสินค้าผ่านระบบ Line Official และ Page Facebook ในปี ๒๕๖๔ มียอดขายไม่ต่ำกว่า ๓๕๐,๐๐๐ บาท และยังได้ดำเนินโครงการกล้าอิ่มสุข นำเมล็ดพันธุ์สำรอง จำนวน ๑๙ ชนิด จากการดำเนินโครงการผลิตและสำรองเมล็ดพันธุ์พืชเพื่อช่วยเหลือเกษตรกร ตามพระราชดำริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ให้ศูนย์ศึกษาการพัฒนาฯ ทั้ง ๖ แห่ง ช่วยเหลือเกษตรกรที่ประสบภัย เพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหารในครัวเรือน ต่อไป
Cr. สำนักงาน กปร.
